Renta z ZUS nie tylko dla ciężko chorych. Te schorzenia też uprawniają do świadczenia

W Polsce renta z tytułu niezdolności do pracy nie przysługuje wyłącznie osobom z chorobami serca czy nowotworami. Lista schorzeń, które kwalifikują do tego świadczenia, jest znacznie dłuższa — obejmuje m.in. depresję, choroby skóry czy schorzenia układu ruchu.

 

 

Aktualne kwoty renty z ZUS w 2025 roku

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Rynek Zdrowia, od 1 marca 2025 roku obowiązują nowe stawki świadczeń:

• 1 878,91 zł brutto – dla osób całkowicie niezdolnych do pracy,

• 1 409,18 zł brutto – dla osób częściowo niezdolnych do pracy.

 

Jakie warunki trzeba spełnić, by otrzymać rentę?

Osoba ubiegająca się o rentę musi spełnić trzy podstawowe kryteria:

1. Uzyskać orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez lekarza orzecznika ZUS.

2. Wykazać odpowiedni staż składkowy i nieskładkowy (zależnie od wieku).

3. Niezdolność do pracy musi powstać w ciągu 18 miesięcy od zakończenia okresów składkowych/nieskładkowych.

 

Uwaga: Punkt 2 i 3 nie obowiązują osób, które mają odpowiedni staż ubezpieczeniowy (co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn), jeśli niezdolność powstała na skutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

 

Rodzaje niezdolności do pracy

Ustawa rozróżnia dwa stopnie niezdolności:

• Całkowita niezdolność do pracy – ubezpieczony nie może wykonywać żadnej pracy zarobkowej.

• Częściowa niezdolność do pracy – ubezpieczony znacznie utracił zdolność do wykonywania pracy zgodnej z jego kwalifikacjami.

 

Decyzję podejmuje lekarz orzecznik ZUS, oceniając m.in. trwałość schorzenia, możliwość samodzielnej egzystencji i szansę na przekwalifikowanie.

 

Lista chorób uprawniających do renty z ZUS

Zgodnie z informacjami Rynku Zdrowia, najczęstsze schorzenia, które prowadzą do przyznania renty, to:

• choroby układu krążenia,

• choroby układu oddechowego,

• choroby układu nerwowego,

• zaburzenia psychiczne i depresja,

• choroby oczu,

• nowotwory złośliwe (często związane z pracą),

• choroby skóry,

• choroby układu kostno-stawowego i tkanki łącznej,

• choroby zakaźne i pasożytnicze,

• przewlekłe choroby układu ruchu.

 

 

Choroby zawodowe również uprawniają do renty

Do najczęstszych chorób zawodowych, które prowadzą do przyznania renty, zalicza się:

• pylica płuc,

• uszkodzenie głosu,

• ubytek słuchu,

• choroby skóry,

• uszkodzenia układu nerwowego,

• nowotwory złośliwe.

 

Renta także dla osób uzależnionych

Renta może zostać przyznana osobom uzależnionym od alkoholu, o ile skutki choroby – np. marskość wątroby, encefalopatia czy uszkodzenia układu nerwowego – powodują trwałą lub długotrwałą niezdolność do pracy. Konieczne jest jednak spełnienie warunków dotyczących stażu ubezpieczeniowego.

 

Wydatki ZUS na renty z niezdolności do pracy

W ostatnich latach kwoty wypłacanych rent systematycznie rosną:

• 2020 r. – 55,3 mln zł

• 2021 r. – 53,8 mln zł

• 2022 r. – 53,1 mln zł

• 2023 r. – 56,1 mln zł

 

Jak wskazuje dr n. med. Bogusława Bukowska z Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, głównym powodem wzrostu wydatków jest coroczna waloryzacja świadczeń.